Rosetta

Przyznam, że wybór tego filmu nie był jakoś zaplanowany, zacząłem szukać czegoś bodaj dopiero w niedzielę. Otworzyłem sobie więc listę ze zwycięzcami w Cannes i padło akurat na ten tytuł. Przy okazji uświadomiłem sobie, że bracia Dardenne to swoiste legendy, których do tej pory nie miałem okazji poznać. Dla mnie jest to trafny wybór, choć gdybym wiedział co to za rodzaj kina, to chyba nie dałbym go do klubu, bo już przestało mnie bawić patrzenie jak dobre kino ma zaniżane oceny


otusz to! a bo jest i o czym

Najciekawsza w filmie jest strona formalna, a konkretnie praca kamery, która jest oczywiście niechlujna, chaotyczna, trzęsie się, ale to bardzo dobrze komponuje się z porywczą i emocjonalną naturą głównej bohaterki.
Dodatkowo mamy tu na ogół bardzo bliskie plany skupione na Rosettcie, kamera jest do niej niemal przyklejona lub patrzy na jej twarz, często słyszymy jej oddech (sporadycznie pojawia się jakiś dalszy plan, żeby nie zwariować).
Warto też zwrócić uwagę, że te bliskie plany sprawiają, że przestrzeń wokół jest bardzo niereprezentatywna, jest skadrowana wycinkowo, poszatkowana. Prawie nie istnieje. Czasem nawet nie wiemy gdzie Rosetta aktualnie jest, bo scena zaczyna się od zbliżenia, a nie ujęcia ustanawiającego, jak to zwykle bywa w tradycyjnym kinie.
Po co to wszystko? Wydaje mi się, że chodzi o maksymalne zbliżenie się do bohaterki, przeniknięcie do jej emocjonalnego świata. Traktowanie otoczenia jako chaotycznych wycinków sugeruje, że nie jest ono takie ważne. Dlatego dla mnie nie realizm jako taki, ani tło społeczne są tu najistotniejsze, a problem jednostkowy bohaterki, jej zmagania z samą sobą. Aktorka jest swoją drogą świetna, cały swój dramat ma wyrysowany na twarzy. Dodatkowo chaotyczna kamera nadaje historii emocjonalnej intensywności, szczególnie w scenach bijatyk, wtedy chyba najlepiej da się to odczuć.
Ogólnie ta forma, "fragmentaryczność" świata, surowość i minimalizm oraz oszczędność w grze aktorskiej, mocno kojarzą mi się z kinem Bressona wydaje mi się, że Dardenne inspirowali się nim, a w każdym razie użyli podobnych narzędzi, choć może w nieco innym celu (nie będę się nad tym rozwodził, bo chyba nikt tu chyba Bressona nie zna, tak?)

A scenariusz? Jest jaki jest, mógłbym być lepszy i gorszy, ale raczej dość realistyczny. Tyle tylko:


No nie jest ok, bo przecież na końcu uświadamia sobie ten błąd i rezygnuje z pracy. Po prostu zrobiła głupotę, bo była sfrustrowana swoją sytuacją i chciała te pracę zdobyć za wszelką cenę, do tego stopnia, że poświęciła jedyną osobę, której tak naprawdę na niej zależało. Legalna praca miała być namiastką normalności, do której dążyła, tu już nawet nie chodziło o same pieniądze.

Dodam, że w filmie jest przynajmniej kilka wartych odnotowania świetnych w swojej prostocie i bardzo przejmujących scen: scena w łóżku kiedy bohaterka rozmawia sama ze sobą i próbuje się przekonać, że jej życie jest spoko, czy obie sceny w rzece, najpierw gdy Rosetta występuję w roli tonącej, a potem ratowniczki. No i ostatnia scena, która jest już małym arcydziełem: bardzo ciekawie pomyślana konfrontacja między dwójką bohaterów, Rosetta zrozpaczona upada na ziemię, ale ostatecznie otrzymuje pomoc, nie jest sama, twórcy zostawiają widza z nadzieją.
Po tej scenie miałem ochotę dać przez chwilę oczko wyżej, ale zostanę przy 8-ce